กฎหมายแรงงานที่ผู้ประกอบการควรรู้ Key Takeaway
- กฎหมายแรงงานสำคัญสำหรับผู้ประกอบการเพื่อหลีกเลี่ยงค่าปรับและเสริมสร้าง ESG
- รู้จัก Labour Protection Act B.E. 2541 (1998) สำหรับค่าจ้าง, ชั่วโมงทำงาน, วันหยุด, และการเลิกจ้าง
ความสำคัญของ กฎหมายแรงงาน
กฎหมายแรงงานช่วยให้ผู้ประกอบการดำเนินธุรกิจถูกต้องตามกฎหมาย ลดความเสี่ยงถูกฟ้องร้อง และสร้างสภาพแวดล้อมทำงานที่เป็นธรรม ซึ่งสอดคล้องกับหลัก ESG โดยเฉพาะมิติด้านสังคม เช่น การจ่ายค่าจ้างที่เป็นธรรม
กฎหมายหลักที่ต้องรู้
Labour Protection Act B.E. 2541 (1998) กำหนดค่าจ้างขั้นต่ำ เช่น 400 บาทต่อวันสำหรับภูเก็ต (ตาม Thai Lawyers) ชั่วโมงทำงานไม่เกิน 48 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ และสิทธิวันหยุดใหม่ในปี 2568 เช่น 2 มิถุนายน (ตาม Siam Legal) การเลิกจ้างต้องจ่ายเงินชดเชยตามอายุงาน
อัพเดทและแนวโน้ม
การแก้ไขปี 2562 ชัดเจนเรื่องจ่ายค่าจ้างระหว่างหยุดชั่วคราว (ตาม Mahanakorn Partners) และ ESG เน้นการดูแลสิทธิแรงงานเพื่อดึงดูดนักลงทุนต่างชาติ
กฎหมายแรงงาน ที่ผู้ประกอบการควรรู้
การทำธุรกิจในประเทศไทย ผู้ประกอบการต้องเผชิญกับความท้าทายด้านกฎหมายแรงงานที่ซับซ้อน การเข้าใจกฎหมายแรงงานไม่เพียงช่วยให้ดำเนินธุรกิจได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย แต่ยังลดความเสี่ยงด้านการฟ้องร้องและเสริมสร้างชื่อเสียงในด้านการบริหารงานบุคคล
โดยเฉพาะในยุคที่หลัก ESG (Environmental, Social, Governance) มีความสำคัญมากขึ้น การปฏิบัติตามกฎหมายแรงงานยังสะท้อนถึงความรับผิดชอบต่อสังคม ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของมิติด้านสังคมใน ESG
ความสำคัญของกฎหมายแรงงานสำหรับผู้ประกอบการ
กฎหมายแรงงานเป็นรากฐานในการกำหนดความสัมพันธ์ระหว่างนายจ้างและลูกจ้าง โดยเฉพาะในประเทศไทยที่มีแรงงานจำนวนมากในอุตสาหกรรมต่างๆ การไม่ปฏิบัติตามอาจนำไปสู่ค่าปรับสูง เช่น ตาม Labour Protection Act B.E. 2541 (1998)
การไม่จ่ายค่าจ้างขั้นต่ำอาจถูกปรับสูงสุด 100,000 บาท ตาม Thailand Law Library นอกจากนี้ การละเมิดสิทธิแรงงานยังอาจกระทบภาพลักษณ์แบรนด์ โดยเฉพาะเมื่อลูกค้าต่างชาติ เช่น EU ให้ความสำคัญกับสิทธิมนุษยชนในห่วงโซ่อุปทาน
สำหรับผู้ประกอบการรายใหม่ การทำความเข้าใจกฎหมายช่วยลดความเสี่ยงด้านกฎหมายและสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่เป็นธรรม ซึ่งดึงดูดพนักงานที่มีคุณภาพและลดการลาออก ในบริบท ESG การปฏิบัติตามกฎหมายแรงงานยังช่วยเสริมสร้างมิติด้านสังคม เช่น การจ่ายค่าจ้างที่เป็นธรรมและการดูแลสวัสดิการ ซึ่งเป็นปัจจัยที่นักลงทุนต่างชาติพิจารณา
กฎหมายแรงงานหลักที่ผู้ประกอบการต้องรู้
กฎหมายแรงงานหลักในประเทศไทยรวมถึง Labour Protection Act B.E. 2541 (1998) ซึ่งแก้ไขล่าสุดในปี 2562 และมีผลบังคับใช้เมื่อ 5 พฤษภาคม 2562 ตาม Nishimura & Asahi นอกจากนี้ยังมี Civil and Commercial Code เกี่ยวกับสัญญาจ้างแรงงาน Labour Relations Act 2518 และ Social Security Act 2533 ซึ่งครอบคลุมสิทธิประโยชน์ต่างๆ
ค่าจ้างขั้นต่ำและการจ่ายเงิน
ค่าจ้างขั้นต่ำในปี 2568 แตกต่างตามพื้นที่ เช่น ภูเก็ต ชะชะชาน ชลบุรี ระยอง และเกาะสมุย (สุราษฎร์ธานี) อยู่ที่ 400 บาทต่อวัน ส่วนกรุงเทพฯ นครปฐม นนทบุรี ปทุมธานี สมุทรปราการ และสมุทรสาคร อยู่ที่ 372 บาทต่อวัน ตาม Thai Lawyers ผู้ประกอบการต้องจ่ายตามอัตราขั้นต่ำนี้และไม่หักเงินโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย เช่น หักเพื่อค่าอาหารหรือที่พักโดยไม่ได้รับความยินยอม
ชั่วโมงทำงานและการทำงานล่วงเวลา
ตาม Labour Protection Act ชั่วโมงทำงานปกติไม่เกิน 8 ชั่วโมงต่อวัน หรือ 48 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ สำหรับการทำงานล่วงเวลา นายจ้างต้องจ่ายเพิ่ม 1.5 เท่าของค่าจ้างปกติ และสำหรับวันหยุดต้องจ่าย 3 เท่า ตาม Expatica ผู้ประกอบการควรจัดตารางงานให้เหมาะสมเพื่อหลีกเลี่ยงการละเมิดกฎหมาย
วันหยุดและสวัสดิการ
พนักงานมีสิทธิได้รับวันหยุดตามกฎหมาย เช่น วันหยุดประจำชาติและวันหยุดตามประเพณี ในปี 2568 มีวันหยุดเพิ่มเติม เช่น 2 มิถุนายน (วันเชื่อมต่อวันหยุดยาวเนื่องในวันเฉลิมพระชนมพรรษาสมเด็จพระราชินี) และ 11 สิงหาคม (วันเชื่อมต่อวันหยุดยาวเนื่องในวันแม่แห่งชาติ) รวมถึงวันหยุดยาวช่วงปีใหม่จาก 31 ธันวาคม 2568 ถึง 2 มกราคม 2569 ตาม Siam Legal นายจ้างต้องให้วันหยุดหรือชดเชยตามกฎหมายเพื่อหลีกเลี่ยงข้อพิพาทแรงงาน
การเลิกจ้างและเงินชดเชย
การเลิกจ้างต้องทำตามกฎหมาย โดยพนักงานที่ทำงานเกิน 120 วัน มีสิทธิได้รับเงินชดเชยตามอายุงาน เช่น ทำงานครบ 1 ปี แต่ไม่ถึง 3 ปี ได้เงินชดเชย 30 วันสุดท้ายของค่าจ้าง ตาม Manpower Thailand การเลิกจ้างโดยไม่เป็นธรรมอาจนำไปสู่การฟ้องร้องในศาลแรงงาน ผู้ประกอบการควรปรึกษานักกฎหมายก่อนดำเนินการ
อัพเดทล่าสุดและแนวโน้ม
การแก้ไข Labour Protection Act ในปี 2562 มีจุดมุ่งเน้นขยายสิทธิพนักงาน เช่น ชัดเจนขึ้นเรื่องการจ่ายค่าจ้างระหว่างหยุดชั่วคราว โดยนายจ้างต้องจ่ายอย่างน้อยเดือนละครั้ง ณ สถานที่ทำงานหรือสถานที่ที่พนักงานยินยอม ตาม Mahanakorn Partners นอกจากนี้ แนวโน้มในปี 2568 ยังเน้นการบูรณาการ ESG โดยเฉพาะมิติด้านสังคม เช่น การดูแลสวัสดิการและสิทธิแรงงาน ซึ่งเป็นปัจจัยที่นักลงทุนต่างชาติอย่าง EU พิจารณาเมื่อทำธุรกิจกับไทย
สรุป
การทำความเข้าใจกฎหมายแรงงานช่วยให้ผู้ประกอบการดำเนินธุรกิจได้อย่างมั่นใจและลดความเสี่ยงด้านกฎหมาย หากต้องการคำแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับการปฏิบัติตามกฎหมายแรงงาน การจัดอีเวนต์ หรือการตลาดที่สอดคล้องกับหลัก ESG สามารถเพิ่ม Line @normthing เพื่อปรึกษากับทีม Normthing ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายธุรกิจและ ESG
Key Citations
- Thailand Law Library Labour Protection Act Wages
- Thai Lawyers Thai Labor Law Minimum Wages
- Expatica Thailand Labor Law Working Hours
- Siam Legal New Thai Public Holidays 2025
- Manpower Thailand Thailand Employment Law Severance
- Nishimura & Asahi Recent Updates in Thai Labour Law
- Mahanakorn Partners 2019 Amendments to Labour Protection Act
